HOA CUỘC SỐNG
5 LOẠI ĐẠO TRÊN THẾ GIAN
Cổ nhân gọi “vạn vật chi lý” là đạo, “Thiên đạo thù cần, Địa đạo thù thiện, nhân đạo thù thành, thương đạo thù tín, nghiệp đạo thù tinh”, tạm dịch: Đạo Trời đền đáp người cần cù, Đạo Đất đền đáp người thiện lương, Đạo Người đến đáp người chân thành, Đạo kinh doanh đền đáp người giữ chữ tín, Đạo nghề nghiệp đền đáp người tinh thông. Người đạt được tinh túy của 5 đạo này không chỉ có thể làm tốt hơn cho bản thân mà còn có thể cứu giúp khắp thiên hạ.
Vạn sự vạn vật trên thế gian đều chiểu theo quy luật mà thành, trụ, hoại, diệt, người xưa gọi đó là “Đạo”. Thuận theo đạo thì hưng thịnh, trái với đạo thì suy tàn, Cái lý của vạn vật, người xưa gọi là “đạo”. Lão Tử giảng Thiên Đạo, Khổng Tử giảng nhân đạo, Trang Tử nói “Đạo diệc hữu đạo” (Kẻ trộm cũng có đạo). Có thể thấy “đạo” là một trong những sự biểu đạt phong phú nhất trong văn hóa truyền thống Á Đông.
Cổ nhân gọi “vạn vật chi lý” là đạo, “Thiên đạo thù cần, Địa đạo thù thiện, nhân đạo thù thành, thương đạo thù tín, nghiệp đạo thù tinh”, tạm dịch: Đạo Trời đền đáp người cần cù, Đạo Đất đền đáp người thiện lương, Đạo Người đến đáp người chân thành, Đạo kinh doanh đền đáp người giữ chữ tín, Đạo nghề nghiệp đền đáp người tinh thông.
Người đạt được tinh túy của 5 đạo này không chỉ có thể làm tốt hơn cho bản thân mà còn có thể cứu giúp khắp thiên hạ.
Thiên Đạo Thù Cần -天道酬勤: nghĩa là Đạo trời đền đáp cho người cần cù phấn đấu vươn lên.
Thiên chỉ Trời, đạo chỉ lý lẽ, thù có nghĩa là đền đáp, cần có nghĩa là siêng năng, chăm chỉ. Người cần cù đại đa số là người có tư tưởng chịu khó, chịu khổ, cố gắng nỗ lực, cho nên họ luôn gắng sức làm tốt công việc.
Câu nói “Thiên Đạo thù cần” (Đạo trời ban thưởng đền đáp cho người cần cù phấn đấu) lấy từ lời trong «Chu Dịch » “Thiên hành kiên, quân tử dĩ tự cường bất tức” (Trời hành theo đạo kiện toàn, người quân tử đi theo đạo không ngừng tự vươn lên); Và sách «Thượng Thư» cũng có viết: “Thiên Đạo thù cần”, đã nói rõ ràng chân lý nhân sinh (đời người) là sự siêng năng xoay chuyển nghịch cảnh.
Địa đạo thù thiện 地道酬善:Đạo Đất đền đáp người thiện lương
“Địa đạo thù thiện” bắt nguồn từ quẻ từ trong Kinh Dịch: “Địa thế Khôn, quân tử dĩ hậu đức tải vật”, có nghĩa là thế đất là quẻ Khôn, bậc quân tử dùng đức dày mà mang chở vạn vật, có ngụ ý trợ giúp người khác hành thiện, gặp dữ hóa lành.
Thiện lương, làm việc thiện khiến người người đều vươn lên, nâng cao phẩm hạnh. Bản tính tiên thiên của con người là thiện lương, người người đều có. Từ xưa đến nay, mọi người đều cho rằng thiện có thiện báo, ác có ác báo, như câu cổ ngữ: “Họa phúc không có cửa, chỉ do con người tự chiêu mời. Thiện ác có báo ứng, giống như hình với bóng”.
Nhân đạo thù thành -人道酬誠: Đạo Người đền đáp người chân thành
Trong Kinh Dịch có viết: “Hữu thiên đạo yên, hữu nhân đạo yên, hữu địa đạo yên, kiêm tam tài nhi lưỡng chi, cố lục”, có nghĩa là có đạo Trời, có đạo người, có đạo đất, gồm cả ba ngôi mà nhân lên hai, thành ra sáu hào.
Trong Phật giáo có thuyết “Lục đạo luân hồi”, nhân đạo là một trong lục đạo luân hồi. Sau khi Nho giáo phát triển không ngừng, từ nhân đạo mang hàm ý nhân văn cao, là giá trị cơ bản để làm người, là tiêu chuẩn để đánh giá xem một người có xứng đáng với danh xưng làm người hay không.
Sách Trung Dung viết: “Thành chi giả, nhân chi đạo”, có nghĩa là chân thành là đạo của con người. Con người cần phải chân thành trong bất kể công việc gì, làm người cũng như vậy. Làm người cần chân thành, làm việc như làm người, học cách làm người trước rồi mới học cách làm việc.
Thương đạo thù tín -商道酬信: Đạo Kinh doanh đền đáp người giữ chữ tín
“Thương đạo thù tín” bắt nguồn từ Luận ngữ: “Dân vô tín bất lập”, có nghĩa là người không giữ chữ tín thì không thể tạo dựng chỗ đứng trong xã hội. Thương đạo thù tín có ngụ ý rằng thành tín trong kinh doanh thì mọi việc đều thuận lợi.
Nghiệp đạo thù tinh 業道酬精- Đạo Nghề nghiệp đền đáp người tinh thông
“Nghiệp đạo thù tinh” bắt nguồn từ “Tiến học giải” của Hàn Dũ: “Nghiệp tinh ư cần, hoang ư hi”, có nghĩa là học tập tinh thông bởi chuyên cần, hoang phế bởi ăn chơi. Cho biết rằng cần học khổ luyện thì tài nghệ học thuật mới tinh thông.
Các tin khác
-
» TRI TÚC THƯỜNG LẠC (10/06)
-
» NAM MÔ A DI ĐÀ PHẬT (03/05)
-
» CÁC LOẠI LINH HỒN: BẢY VAI TRÒ CƠ BẢN (09/04)
-
» Liệu pháp hương thơm và ngũ hành (06/04)
-
» CÁC ĐẲNG CẤP LINH HỒN (25/02)
-
» SỐ PHẬN HAY ĐỊNH MỆNH (25/02)
-
» Viết lại câu chuyện CUỘC ĐỜI của bạn (05/01)
-
» NHỮNG CÂU NÓI HAY CỦA DANH NHÂN VIỆT (19/12)
-
» Ba cấp độ khác nhau của sự thức tỉnh tâm linh - Tâm trí, Trái tim và bản năng Ruột (15/10)
-
» TIẾNG ỒN HỒNG - ÂM THANH CHO GIẤC NGỦ (19/08)