Ai cũng muốn được thưởng thức những bữa ăn ngon, chất lượng. Có nhiều góc nhìn để diễn giải một bữa ăn ngon, nhưng về tổng quan chúng ta sẽ tìm hiểu xem những yếu tố nào sẽ ảnh hưởng đến cảm xúc "Ngon" cho một bữa ăn?

  Dưới góc nhìn của thuyết Ngũ hành, chúng ta hãy cùng xem xét một bữa ăn "Ngon" qua lăng kính kim-mộc- thủy-hỏa- thổ để biết cảm giác "Ngon" của chúng ta đến từ đâu nhé.

 Về nguyên liệu (tương ứng với hành Kim), món ăn phải được chế biến từ những thực phẩm tươi ngon. Một món ăn ngon nhất định phải có nguyên liệu tươi sạch, vị ngon của món ăn phải xuất phát từ vị ngọt thực sự từ trong những thành phần làm nên bữa ăn là nguồn thực phẩm tươi ngon. Nguồn nguyên liệu tươi ngon được xem là thành phần chính và quyết định vị và hương thơm của món ăn, như câu tục ngữ đúc kết "Mua bầu xem cuống, Mua rau xem lá, Mua cá xem mang, Mua cua xem càng".

 Bữa ăn có ngon hay không cũng sẽ tùy thuộc vào tay nghề nấu ăn của đầu bếp (tương ứng với hành hỏa). Nấu ăn là một nghệ thuật, kỹ thuật và nghề thủ công từ việc chuẩn bị nguyên vật liệu đến sơ chế thức ăn, chế biến thức ăn, đến khâu trang trí sắp xếp bố trí món ăn cho hợp lý phù hợp với nhiều loại hình món ăn khác nhau, việc chế biến món ăn đa dạng sẽ làm tăng thêm sự hấp dẫn của những nguyên liệu sẵn có. Nghệ thuật chế biến thức ăn, thường gắn liền với một nền văn hóa cụ thể.

 Để có thể nấu ăn ngon, người đầu bếp sẽ có những phương pháp vận dụng kết hợp các nguyên liệu mà trong đó, một số những sự kết hợp trong nấu ăn này đã được đúc kết qua câu ca dao Việt Nam rất dễ thương như:

"Con gà cục tác lá chanh

Con lợn ủn ỉn mua hành cho tôi
Con chó khóc đứng khóc ngồi:
Mẹ ơi, đi chợ mua tôi đồng riềng
Con trâu nhìn ngả nhìn nghiêng
Xin đừng mua riềng, mua tỏi cho tôi"

 Thức ăn đem lại nguồn dinh dưỡng quý giá cho sức khỏe nhưng nếu không bảo đảm vệ sinh thì trở thành mầm mống của nhiều bệnh tật. Để nâng cao sức khỏe và giúp bữa ăn ngon hơn, hấp dẫn hơn, cần chú ý đến nguyên tắc ba sạch (tương ứng với hành thủy): vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm. Có vai trò và ảnh hưởng lớn là vậy nên vấn đề về vệ sinh an toàn thực phẩm, quy trình chế biến, nguyên vật liệu sử dụng,… để tạo ra món ăn sẽ là một ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng và cảm nhận món ăn ngon trong một bữa ăn, như ông bà ta thường nói: "Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm". Một phần không nhỏ cũng đóng góp vào cảm nhận của một bữa ăn ngon là phương cách phục vụ, sắp xếp cơ cấu món ăn hợp lý sẽ làm cho các mòn ăn hòa hợp và bữa trở nên ngon hơn. 

 Không gian Ẩm thực (tương ứng với hành thổ) bao gồm cảnh quan và trang trí, không chỉ đơn thuần là nơi mọi người thưởng thức những món ăn mà còn là nơi thể hiện đẳng cấp, xây dựng những mối quan hệ lâu dài trong công việc, nơi giao lưu thể hiện mình và cũng có thể là nơi hẹn hò ... Chính vì vậy, tùy theo mục đích sự kiện mà chúng ta có thể lựa chọn không gian ẩm thực cho phù hợp cũng là yếu tố rất quan trọng quyết định đến cảm giác ngon miệng của mọi người.

 Ăn cùng bạn bè hay người thân (tương ứng với hành mộc) mang tới niềm hạnh phúc, thỏa mãn cuộc sống cao hơn. Trò chuyện trong khi ăn là một nhu cầu thiết yếu của cư dân Việt, vì bữa ăn ngoài tác dụng “ăn để no” mà còn là dịp để anh em, họ hàng, bạn bè tụ tập lại để hỏi thăm sức khỏe, cuộc sống, cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm làm ăn và có thể thoải mái bàn luận về vấn đề họ yêu thích. Vì có thức ăn ngon mà không hợp thời tiết thì không ngon, hợp thời tiết mà không có chỗ ăn ngon thì không ngon, có chỗ ăn ngon mà không có bạn bè tâm giao thì ăn cũng không ngon, có bạn bè tâm giao mà không khí bữa ăn không vui vẻ thì cũng ăn không ngon.
  

  Như Tản Đà có viết "Đồ ăn ngon chỗ ngồi ăn ngon người ngồi ăn không ngon không ngon!". Có được người ngồi ăn ngon thì thấy gì cũng ngon, còn người ngồi ăn mà không ngon - thì cái gì cũng không ngon. Thương nhau củ ấu cũng tròn, ghét nhau trái bồ hòn cũng méo! Tìm được một "người ngồi ăn ngon" thời thức ăn nó cũng sẽ ngon vậy.

   Trong thực tế, mỗi người sẽ có ảnh hưởng bởi một trong năm yếu tố này mạnh hơn các yếu tố khác; như có người thì chỉ cần chất liệu thực phẩm là quan trọng hàng đầu, có người lại chú trọng về cách thức chế biến món ăn và  có người lại chỉ thấy ăn ngon khi ngồi trong một không gian sang trọng, lãng mạn... Chú ýtới các yếu tố theo ngũ hành không chỉ là nhận thức về một bữa ăn ngon mà là cách chúng ta có thể hiểu để chuẩn bị một bữa ăn thế nào cho "Ngon" phù hợp với các sự kiện mà chúng ta thực hiện một cách tốt nhất.  

                                                                                                                                   Dũng Nguyễn

   Cơ thể của con người có tất cả 5 loại giác quan chính. Tất cả các giác quan này đều đóng vai trò quan trọng ngang nhau giúp chúng ta cảm nhận hương vị của thức ăn.

Không phải ngẫu nhiên mà con người ta dễ bị thu hút bởi những món ăn có mùi hương đặc biệt. Mùi hương là thứ chinh phục con người ta trước tiên vì sự hòa quyện của các loại thực phẩm. Khứu giác có thể thoải mái tận hưởng đặc quyền của mình.

Tiêu chí thứ hai để đánh giá món ăn chính là dựa vào thị giác. Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, việc món ăn được trang trí bắt mắt thường sẽ tạo cảm giác ngon miệng hơn cho người ăn.

Bạn có thắc mắc tại sao tại những bữa tiệc lãng mạn người ta thường sẽ thưởng thức đồ ăn trong những điệu nhạc du dương không? Bởi vì thính giác sẽ giúp chúng ta thư giãn, thả lỏng cơ thể từ đó dễ dàng cảm nhận hương vị của món ăn.

Nhai đồ ăn là một cách hoạt động của xúc giác trong việc cảm nhận hương vị món ăn. Nếu để ý kỹ, bạn sẽ thấy nếu bạn nhai càng kỹ thì bạn sẽ cảm nhận được càng rõ vị của món ăn đó.

Cuối cùng là vị giác, lưỡi của bạn sẽ nhận nhiệm vụ cảm nhận một cách chân thực nhất vị của món ăn. Kể cả cay, đắn, mặn, ngọt, tất cả sẽ được lưỡi tiếp nhận và truyền lên não bộ.