HOA CUỘC SỐNG
Trí Thông Minh Linh Hoạt và Trí Thông Minh Kết Tinh
Mọi người thường nghĩ mình giảm thông minh theo tuổi tác. Thực tế có loại thông minh sẽ giảm và có loại sẽ tiếp tục tăng khi già đi.
Vào giữa thế kỷ 20, các nhà khoa học đã đi tìm lời giải cho một bí ẩn lớn về trí thông minh của con người. Các nhà nghiên cứu nhận ra rằng một số kỹ năng, ví dụ như sự đổi mới và phân tích có xu hướng phát triển nhanh chóng ở những năm đầu đời và giảm dần từ sau 30, 40 tuổi.
Trong khi đó, sở trường của một người trong việc kết hợp các ý tưởng phức tạp, hiểu nó và liên hệ với những thứ khác sẽ tăng lên ở giữa tuổi đời và có thể tăng cao khi về già. Từ đây, các chuyên gia đưa ra hai khái niệm gắn với hai kiểu này là thông minh thể lỏng (linh hoạt) và thông minh kết tinh.
Theo nhà tâm lý học người Mỹ Raymond Cattell, thông minh thể lỏng là khả năng giải quyết các vấn đề trừu tượng còn thông minh kết tinh đại diện cho kiến thức của một người có được trong suốt cuộc đời. Nói cách khác, khi còn trẻ, bạn có thể giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng còn khi già đi, bạn biết vấn đề như thế nào đáng để giải quyết.
Trong những thập niên đầu tiên của sự nghiệp, cho dù là luật sư hay thợ điện, có lẽ bạn sẽ thăng tiến nhanh hơn bằng cách tập trung vào công việc đòi hỏi sự khéo léo và tư duy nhanh nhạy (trí thông minh linh hoạt).
Những người định hướng thành công nghề nghiệp ở độ tuổi 50, 60 và 70 có xu hướng ngày càng dựa nhiều hơn vào khả năng tổng hợp kiến thức, so sánh các sự kiện hiện tại với quá khứ và dạy người khác (trí thông minh kết tinh). Một khi được sử dụng đúng cách, những kiểu này thậm chí có giá trị hơn so với thông minh linh hoạt.
Trong một nền văn hóa và kinh tế do giới trẻ thống trị, các công ty và cá nhân có xu hướng đánh giá quá cao tầm quan trọng của trí thông minh linh hoạt. Thung lũng Silicon đang nổi tiếng có nền văn hóa và kinh tế do giới trẻ thống trị. Theo Business Insider, hầu hết nhân viên trong ngành công nghệ tại đây đều ở độ tuổi cuối 20.
Chúng ta đòi hỏi những sản phẩm mới, phát minh mới nhưng lại bỏ qua những gì kinh nghiệm sống sẽ cho chúng ta biết tác động của chúng đối với công ty, văn hóa và hạnh phúc của chúng ta. Sự thiên vị này nằm sau chủ nghĩa phân biệt tuổi tác trong ngành công nghệ. Tệ hơn, nó giải thích tại sao chúng ta rất giỏi trong việc tạo ra những thứ mới nhưng nhiều cái không mang lại hạnh phúc đích thực.
Các nhà khoa học cho rằng trí thông minh gồm các khả năng khác nhau, tương tác và làm việc cùng nhau để tạo ra trí thông minh tổng thể của một người. Ví dụ: bạn có thể chuyển từ vai trò tự chủ hơn sang cố vấn và giám sát người khác. Đến độ tuổi trung niên, bạn hãy tìm kiếm cơ hội phát huy được thế mạnh này, cơ hội tập trung nhiều hơn vào việc giải thích, giảng dạy và trau dồi người khác.
"Đỉnh cao về thể chất của chúng ta có thể là ở độ tuổi 20 và đỉnh cao về tài chính hoặc tiền lương có thể là 50. Nhưng trí tuệ sâu sắc nhất và tầm nhìn rộng lớn nhất của chúng ta chỉ đến sau đó".
Điều này mở ra một vấn đề rằng không chỉ người lao động cần biết bài học này, mà cả người sử dụng lao động cũng cần biết. Công việc sẽ tốt không phải lúc nào cũng nhắm mục tiêu vào nhóm người trẻ có trí thông minh linh hoạt. Hãy tìm cả những người lớn tuổi, chấp nhận một số khả năng của họ suy giảm theo tuổi tác là bình thường, đồng thời đây là cơ hội để phát huy những khả năng đó ở những người trẻ.
Dựa vào hoàn cảnh phù hợp, hãy phát triển trí thông minh kết tinh ở người lao động có tuổi vào nhiệm vụ cố vấn, giám sát. Điều này sẽ mang lại lợi ích cho tất cả, loại bỏ các vấn đề và sai sót do thiếu kinh nghiệm và có thể giúp gắn kết các thế hệ lại với nhau hướng đến mục tiêu chung là tạo ra các sản phẩm và dịch vụ mới thú vị.
Giải quyết các vấn đề lớn nhất của thế giới hiện nay chẳng hạn như ba chữ E (môi trường, giáo dục, kinh tế) không phải là công việc của một người. Khi đánh giá một vấn đề, Albert Einstein từng nói rằng nếu ông ấy “có một giờ để cứu thế giới, ông ấy sẽ dành năm mươi lăm phút để xác định vấn đề và chỉ năm phút để tìm ra giải pháp.” Cách để tìm ra giải pháp tốt nhất cho những thách thức hấp dẫn ngày nay là phải cùng nhau. Phải mất thời gian và nỗ lực để cải thiện sự hiểu biết của chúng ta. Tạo ra một nền tảng giao tiếp giữa tất cả các thế hệ sẽ cho phép lượng thông tin chi tiết lớn nhất. |
(Theo The Atlantic)
Các tin khác
-
» 5 NHÀ THÔNG THÁI BỊ LẠC TRONG RỪNG (01/01)
-
» TRÍ TUỆ CỦA BẠN LÀ GÌ (12/12)
-
» TỰ THỂ HIỆN và SÁNG TẠO (07/11)
-
» Cung cấp cho não của bạn “Vitamin H” (19/08)
-
» CUỘC SỐNG PHONG PHÚ (10/08)
-
» GIẢI TỎA CĂNG THẲNG TRONG BẠN (09/08)
-
» TRÁI TIM RỘNG MỞ (21/07)
-
» ĐỒNG CẢM - CHẤP NHẬN SỰ KHÁC BIỆT (18/07)
-
» VAI TRÒ CỦA BẠN TRONG CUỘC SỐNG (07/07)
-
» TƯ DUY PHẢN BIỆN (16/06)